Zofia Stryjeńska to niezwykła osobowość w polskiej sztuce pięknej. Nie przypadkiem krytyk Mieczysław Grydzewski nazwał artystkę „księżniczką sztuki polskiej”. Ponieważ Stryjeńska stała się jedną z najbardziej znanych artystek w historii Polski.
Zachęcamy do bliższego zapoznania się z biografią Zofii Stryjeńskiej na portalu krakow1.one i do poznania jej trudnej drogi do sukcesu.
Pragnienie malowania i nieszczęśliwe miłości Zofii Stryjeńskiej
Zofia Lubańska (nazwisko panieńskie) urodziła się trzynastego maja 1891 roku w Krakowie. Rodzina Zofii była dość zamożna. Jej ojciec zajmował kierownicze stanowisko w Izbie Przemysłowo-Handlowej, miał też własny zakład produkujący rękawiczki.
Talent do rysowania Zofia przejawiała już w dzieciństwie. Często lubiła siedzieć w pracy u ojca i rysować ludzi. Młoda artystka uczyła się więc w Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet im. Marii Niedzielskiej. Wtedy też wysyłała swoje prace do polskich czasopism “Głos Ludu” i “Rola”.
Ponadto wpływ na światopogląd artystki miała podróż z rodzicami do Włoch, Wenecji i Austrii. W tych miejscach miała okazję zwiedzić słynne muzea i zobaczyć światowej klasy dzieła sztuki, które ją zafascynowały.
Po ukończeniu szkoły Zofia postanowiła wstąpić do Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Jednak w tym czasie na akademii mogli studiować tylko mężczyźni, więc artystka ścięła włosy, zmieniła ubrania i imię i udawała mężczyznę. Wiadomo, że przedstawiała się jako Tadeusz Lubański. Jednak po roku studiów w akademii oszustwo zostało ujawnione, a Lubańska wróciła do Krakowa.
Życie osobiste Lubańskiej układało się nieszczęśliwie. Po raz pierwszy wyszła za mąż za Karola Stryjeńskiego. Para miała trójkę dzieci. Nie udało im się jednak stworzyć szczęśliwej rodziny. Mąż i żona mieli zupełnie różne charaktery, nie mogli znaleźć wspólny język, co prowadziło do konfliktów. Zofia często była zazdrosna o pociąg do innych kobiet ze strony męża, a były ku temu powody.
Pewnego razu Zofia uszkodziła nawet swoje obrazy podczas kolejnego skandalu. Potem przez jakiś czas leczyła się w szpitalu psychiatrycznym. Po tym wydarzeniu ostatecznie rozwiązała związek z Karolem.
Drugim mężem Zofii był aktor Artur Socha. Tym razem małżeństwo znów nie ułożyło się pomyślnie. Artystka musiała ciężko pracować, aby utrzymać rodzinę, natomiast jej mąż flirtował z innymi kobietami, co doprowadziło do rozwodu. Kolejnym wybrankiem artystki był Achilles Breza. Ich małżeństwo nie trwało jednak długo. Po nim wyszła za mąż za pisarza Arkadego Fiedlera.
W czasie II wojny światowej artystka mieszkała w Krakowie. Jednak po wyzwoleniu miasta od wojsk niemieckich wyemigrowała do Szwajcarii, gdzie spędziła ostatnie lata swojego życia. Artystka zmarła w wieku osiemdziesięciu czterech lat w 1976 roku.
Unikatowy styl w obrazach artystki
Prace artystyczne Zofii Stryjeńskiej wyróżniają się połączeniem różnych technik i motywów. Przede wszystkim artystkę interesowała mitologia słowiańska i polski folklor, które odtwarzała w swoich obrazach: „Bożki słowiańskie i pascha”, „Tańce polskie”, „Łowy bogów”, „Wieczór”, „Poranek” itp. Stryjeńska łączyła w swoich pracach wątki chrześcijańskie i mitologiczne. W szczególności przejawia się to w cyklu obrazów „Wielkanoc”.
Seria prac artystki „Dwanaście miesięcy” stała się znana na całym świecie. Obrazy te stworzyła w 1922 roku i zaprezentowała je na Wystawie Światowej w Paryżu w 1925 roku. Później Zofia Stryjeńska otrzymała za tą serię prac szereg nagród.
Dziedziny rysunkowe, którymi artystka zajmowała się najbardziej były grafika i malarstwo. Zofia Stryjeńska pracowała jako projektantka, wykonywała zabawki, tworzyła ilustracje, murale na budynkach oraz dekoracje na zabytkach architektury. Historycy sztuki uważają, że Stryjeńska była jedną z twórczyń art-deco, który łączy w sobie cechy neoklasycyzmu i modernizmu.
Ponadto Zofia Stryjeńska pisała utwory literackie. W szczególności ukazały się jej refleksje „Chleb prawie że powszedni”.
