Dzieje poczty w Krakowie

Dzisiaj szybkie wysłanie listu lub paczki nie będzie sprawiało żadnego problemu – współczesny wybór środków komunikacji jest niezwykle różnorodny. Zdecydowanie znacznie trudniej było naszym przodkom w XIV wieku (okres ten jest uważany za początek narodzin poczty w królewskiej stolicy Polski). Czasami sposób wysyłania wiadomości i dostarczania korespondencji powodował szok, bo na odpowiedzi na listy trzeba było czekać tygodniami, a nawet miesiącami. O tym, jak Kraków trzymał rękę na pulsie informacyjnym z innymi europejskimi miastami, o rozwoju biznesu pocztowego w mieście i otwarciu Poczty Głównej – przeczytaj w materiale serwisu krakow1.one.

Posłańcy pełnili funkcję listonoszy

Przesyłanie wiadomości w średniowiecznym Krakowie nie było tanim zajęciem – było na to stać tylko ludzi zamożnych. W rodzinie królewskiej, magnackich, a także niektórych szlacheckich dyżury pełnili specjalni kurierzy, którym powierzano doręczanie listów i dostarczanie odpowiedzi. Później w mieście zaczęły pojawiać się pierwsze prototypy usług pocztowych. W administracji miasta, na uniwersytecie, w klasztorach, w centrach handlowych działali słudzy, którzy pełnili funkcję dostarczania listów i paczek. Listowanie odbywało się nie tylko na terenie kraju, ale także poza jego granicami. Utrzymywano kontakty z Włochami, Niemcami, Węgrami i Szkocją.

Oficjalna data pojawienia się poczty królewskiej w Krakowie to 18 października 1558 roku. W tym dniu król Zygmunt August ustanowił połączenie pocztowe między Krakowem a Wenecją przez Wiedeń. A po 4 latach zatwierdzono oficjalną instytucję o nazwie Poczta Polska. Głównym zadaniem monarchy była zapewnienie niezależności informacyjnej i bezpieczeństwa korespondencji dyplomatycznej z innymi monarchami.

Kolejne stulecia obejmowały stały rozwój i reorganizację poczty państwowej. Szczególnego znaczenia zyskała za czasów Stanisława Augusta, kiedy to stała się najlepiej zorganizowaną instytucją tego typu w Europie. Nawet po zniesieniu autonomii Królestwa Polskiego w wyniku upadku powstania styczniowego krakowscy listonosze nadal brali czynny udział w walce z zaborcą. Pod czujnym okiem służby sekretnej i agentów powstawały tajne dyspozytornie, w których przygotowywano paczki dla organizacji konspiracyjnych. Aby zapobiec konfiskacie korespondencji powstańczej, często zmieniano lokale pocztowe, a adresy utrzymywano w tajemnicy. Istniały również biura pomocnicze, które najczęściej znajdowały się w sklepach i magazynach.

Budowa Poczty Głównej

Nowy rozdział odrodzenia Poczty Polskiej nastąpił po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. W tym czasie powstał w Krakowie budynek poczty – majestatyczna budowla, w której zainstalowano pierwszą w nowożytnej Polsce automatyczną pocztową centralę telefoniczną z 3600 numerami.

W 1930 roku budynek odbudowano, gdyż był za mały biorąc pod uwagę szybkość rozwoju komunikacji pocztowej. Pod kierunkiem krakowskiego architekta Fryderyka Tadaniera dobudowano jeszcze 2 piętra, na których mieściły się międzynarodowe centrale telefoniczne, magazyny, kasy przesyłek, warsztaty i skład maszyn.

Wraz z wybuchem II wojny światowej i zajęciem Krakowa przez wojska niemieckie budynek Poczty Głównej był wykorzystywany przez hitlerowców do celów prywatnych. Na szczęście po wycofaniu się wojsk III Rzeszy pod naporem wojsk sowieckich budynek nie został uszkodzony. W okresie powojennym, do czasu odzyskania przez Polskę niepodległości, instytucja podlegała rządowi ZSRR.

XXI wiek przyniósł nowe wyzwania dla poczty. W związku z elektronicznymi formami komunikacji i zniesieniem monopolu na usługi kurierskie zrewidowano zasady działania klasycznych urzędów pocztowych. W 2018 roku zlikwidowano administrację Poczty Głównej w Krakowie, a budynek wkrótce potem sprzedano w prywatne ręce.

More from author

Gra w kasynie online Keno w Nomini – Przewodnik po strategii

Gra w Keno w kasynach online przyciąga wielu entuzjastów hazardu ze względu na swoją prostotę i możliwość dużych wygranych. Aby grać skutecznie, ważne jest...

Krakowski Zakład Witrażów: historia i ciekawostki

Witraż to szczególny gatunek artystyczny, który wymaga od artysty nie tylko wyczucia estetyki, ale także zrozumienia architektury, rozwiązań inżynieryjnych i praktycznych. Tak szczególny biznes...

Historia bakarata: jak ta niezwykle popularna gra trafiła do Wazamba casino

Bakarat to popularna gra karciana z bardzo ciekawą historią, która przypomina scenariusz szybkiego filmu akcji. Dlatego warto przyjrzeć się początkom tej ekscytującej gry, jej podróży...
.,.,.,.,.