Akademia Muzyczna w Krakowie jest jednym z najstarszych i najważniejszych ośrodków edukacji muzycznej i artystycznej w Polsce. To szkoła artystyczna z ponad 120-letnią tradycją nauczania ludzi zakochanych w muzyce i śpiewie. Akademia gwarantuje wszechstronny rozwój talentów młodych artystów, kształcąc ich słuch, dykcję i interpretację tekstów muzycznych oraz wymowę sceniczną. Studenci uczą się gry na pianinie, gitarze, harfie, organach, skrzypcach, wiolonczeli, perkusji, a także na instrumentach dętych drewnianych i blaszanych. Jaką drogę obrała uczelnia? – przeczytasz o tym w materiale krakow1.one.
Historia uczelni
Akademia Muzyczna w Krakowie, jako Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego, powstała w 1888 roku. Założycielem i pierwszym rektorem był Władysław Żeleński, wybitny polski kompozytor. Zakładając konserwatorium, które miało objąć całość edukacji muzycznej na niższych, średnich i wyższych poziomach, W. Żeleński wzorował się na organizacji konserwatoriów istniejących w tym czasie w innych krajach.
Chociaż Konserwatorium było zamknięte w czasie wojen pierwszej połowy XX wieku, przetrwało i zostało reaktywowane po II wojnie światowej. W sierpniu 1945 roku wznowiono działalność już w ramach państwowej uczelni muzycznej.
Najintensywniejszy rozwój nastąpił od lat 70., kiedy rektorem uczelni został światowej sławy kompozytor prof. K. Penderecki. Z jego inicjatywy uczelnia zyskała światową renomę i stała się ważnym ośrodkiem edukacji muzycznej w Europie Środkowej. Artystyczna osobowość prof. K. Pendereckiego wywarła ogromny wpływ na wielu wybitnych specjalistów w kraju i za granicą. W ostatnim czasie Akademia Muzyczna w Krakowie stała się instytucją skoncentrowaną na najnowszych ideach i osiągnięciach w sztuce, badaniach naukowych i edukacji.
W grudniu 2020 roku Prezydent RP podpisał nowy dokument o zmianie nazwy Akademia Muzyczna w Krakowie na Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Tym samym od 1 stycznia 2021 roku uczelnia prowadzi działalność edukacyjną pod nową nazwą.
Jak wygląda studiowanie w Akademii Muzycznej w Krakowie
Ważnym elementem procesu kształcenia w AM jest działalność koncertowa. Studenci mają możliwość występów w dużych orkiestrach symfonicznych i kameralnych, chórze uczelni, jej zespołach kameralnych i operowych. Praktykują również jako soliści i dyrygenci solowi – na każdym z kilkudziesięciu koncertów organizowanych corocznie na uczelni.
Repertuar, oparty na szerokim kanonie europejskim, rozciąga się od średniowiecza do XXI wieku, od muzyki klasycznej po eksperymentalną, od instrumentów starożytnych po tradycyjne. Wiele spośród projektów zakłada współpracę na poziomie międzynarodowym, umożliwiając studentom zapoznanie się z dziełami i technikami wykonawczymi pochodzącymi z innych krajów i kultur. Poprzez takie projekty jak: Międzynarodowy Festiwal Instrumentów Perkusyjnych, Międzynarodowa Akademia Letnia, liczne kursy mistrzowskie i wykłady zagranicznych artystów oraz badaczy rozwija się i umacnia międzynarodowy wymiar współpracy artystycznej. Chociaż uczelnia ma status artystyczny, jej studenci uczestniczą w licznych i aktywnych studenckich kołach naukowych.
W zakres działalności AM wchodzą także: kongresy, sympozja oraz cykliczne festiwale muzyczne, jak: Dni Bachowskie, Krakowska Wiosna Wiolonczelowa lub Międzynarodowy Konkurs Fletowy.
Najpopularniejszymi kierunkami studiów w Akademii Muzycznej w Krakowie w roku akademickim 2021-2022 były: śpiew, fortepian, skrzypce, edukacja muzyczna.
Kim był K. Penderecki?
K. Penderecki to polski kompozytor i dyrygent, który zasłynął muzyką pisaną dla wielu genialnych filmów o sławie światowej, a jego imieniem nazwano Akademię Muzyczną w Krakowie.
K. Penderecki urodził się w Dębicy, w województwie małopolskim. Jego rodzicami byli adwokat Tadeusz Penderecki i jego żona Zofia. Był wnukiem dyrektora banku Roberta Bergera, który również realizował się jako artysta. Babcia Pendereckiego, Stefania, była Ormianką pochodzącą z miasta Stanisławów, które wówczas należało do Austro-Węgier (dzisiejszy Iwano-Frankiwsk w Ukrainie).
Chłopiec miał 6 lat, gdy wybuchła II wojna światowa. Rodzina Pendereckich musiała wyprowadzić się z mieszkania, ponieważ zostało skonfiskowane na użytek Ministerstwa Żywności. Edukację przyszłego muzyka przerwała wojna. Zaczął uczęszczać do gimnazjum w 1946 roku, w wieku 13 lat. Ukończył tę szkołę w 1951 roku.
K. Penderecki rozpoczął naukę gry na skrzypcach w latach szkolnych. Jego pierwszym nauczycielem był kapelmistrz wojskowy Stanisław Darłak, który prowadził także miejscową orkiestrę w Dębicy. W 1951 roku K. Penderecki wstąpił na Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, gdzie kontynuował studia muzyczne. Stanisław Tawroszewicz wyszkolił go na skrzypka, a Franciszek Skołyszewski teorii muzyki.
W 1954 roku K. Penderecki wstąpił na Akademię Muzyczną w Krakowie. Jego edukacja była całkowicie skoncentrowana na tworzeniu nowej muzyki. Jego pierwszym mentorem był kompozytor Artur Malawski, znany przede wszystkim ze swojej twórczości chóralnej i orkiestrowej. Malawski zmarł w 1957 roku, zanim K. Penderecki skończył lekcje. Jego nowym mentorem został kompozytor Stanisław Wiechowicz, który często czerpał inspiracje z polskiej muzyki ludowej.
Początek kariery muzycznej
K. Penderecki ukończył Akademię Muzyczną w 1958 roku i od razu zaproponowano mu posadę nauczyciela. Przyjął tę ofertę. Zaczął publikować swoje oryginalne prace, na które wpływ miała głównie twórczość Pierre’a Bouleza, Igora Strawińskiego i Antona Weberna. Jego utwory „Strofy”, „Psalmy Dawida” i „Emanacje” miały swoją premierę w 1959 roku i zostały dobrze przyjęte przez krytykę.
Jego pierwszym dziełem, które zyskało międzynarodowe uznanie, był “Ofiarom Hiroszimy – Tren” z 1960 roku, napisany na 52 instrumenty smyczkowe. Jego następnym godnym uwagi dziełem było kontrowersyjne “Fluorescencje” z 1962 roku, utwór napisany na festiwal w Donaueschingen w Niemczech. Eksperymentował z użyciem nietypowych dla muzyki klasycznej instrumentów perkusyjnych, takich jak meksykańskie guiro.
Jego faza eksperymentalna trwała do lat 60. K. Penderecki był uważany za część sceny awangardowej. Na początku lat 70. zaczął stosować więcej wpływów muzyki postromantycznej, a jego kompozycje stały się bardziej tradycyjne. K. Penderecki stał się jednym z najwybitniejszych kompozytorów w Polsce. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1964 roku i Krzyżem Komandorskim Orderu w 1974 roku.
Całkowite odrzucenie awangardy
W połowie lat 70. K. Penderecki został profesorem w Yale School of Music. Jego muzyka stała się bardziej melodyjna. Odrzucenie awangardy tłumaczył tym, że innowacyjność w muzyce uważał za bardziej destrukcyjną niż konstruktywną.
W 1980 roku polski związek zawodowy „Solidarność” zlecił napisanie muzyki ku pamięci poległych podczas antyrządowych zamieszek w Stoczni Gdańskiej. K. Penderecki pierwotnie napisał na tę okazję „Lacrimosę”. Następnie rozwinął to dzieło w jedną ze swoich najsłynniejszych kompozycji – „Polskie Requiem”.
Do 2000 roku K. Penderecki otrzymał wiele międzynarodowych nagród, a jego sława została ugruntowana. Rozpoczął pracę nad wieloma kompozycjami, które nigdy nie zostały ukończone, częściowo z powodu złego stanu zdrowia artysty.
W marcu 2020 roku K. Penderecki zmarł w swoim domu w Krakowie po długiej chorobie. Miał 86 lat, a kilka jego dzieł wpisało się na listę najbardziej słynnej muzyki filmowej XX wieku.
